۱۰ بهمن ۱۴۰۳ ۱۲:۲۸ ق.ظ
«ضرورت بازنگری در وظایف و اختیارات اسکودا و تغییر شیوه انتخاب هیات رئیسه و بازرس»
شهرام مختاری – عضو شورای اجرایی اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری ایران
درگستره موسسات غیر تجاری ، اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران به عنوان نماد تصمیم‌گیری و اثرگذاری در امور کلان حرفه وکالت دادگستری بین وکلا و مردم نقش مهمی را برعهده دارد. اتحادیه موسسه ای است غیر انتفاعی و دارای شخصیت حقوقی مستقل که از کانون های وکلای دادگستری ایران تشکیل شده است . اسکودا مطابق با اساسنامه دارای پنج رکن متشکل از هیات عمومی ، شورای اجرایی ، هیات ريیسه و بازرس است که بجز چند وظیفه اساسی و حصری انتخاب هیات رئیسه و بازرس ، تعیین خط مشی و سیاست های اصلی و برنامه های راهبردی ، تعیین میزان حق عضویت ، تصویب بودجه و تراز مالی و همچنین پذیرش و سلب عضویت اعضا ، تغییر و اصلاح اساسنامه و انحلال اسکودا که در صلاحیت انحصاری هیات عمومی است ، تصمیم گیری در سایر امور برعهده شورای اجرایی می باشد که متشکل است از یک نماینده از هر کانون بجز کانون مرکز که دارای دو نماینده است . هیات رئیسه اسکودا به صراحت ماده ١٩ اساسنامه مرکب از یک رئیس و دو نایب ريیس به انتخاب هیات عمومی است که مي توانند از خارج از هيأت عمومي و هيأت های مديره کانون ها انتخاب شوند و هر وکیل دادگستری که دارای پروانه مجاز و هشت سال سابقه وکالت از کانون های عضو باشد امکان کاندیداتوری درانتخابات هیات رئیسه را بدون هیچ شرط دیگری دارد تا به عنوان رئیس اسکودا بتواند رئیس شورای اجرایی ، نماینده قانونی اسکودا و مجری مصوبات شورای اجرایی باشد .
این نویسه ، با هدف تعیین روشی جایگزین ، کارآمد و شفاف در تغییر شیوه انتخاب هیات رئیسه اسکودا با توجه به چالش های حاکمیتی ایجاد شده در بقاء و ممانعت از برگزاری انتخابات آن و همچنین اصلاح اختیارات و وظایف اتحادیه و تمرکز آن بر امور صنفی وکالت ، تنظیم و با جمع نظر و ملاحظات طرفین ، اجرای ریاست دوره ای کانون های وکلای دادگستری را به عنوان اعضای هیات رئیسه اتحادیه پیشنهاد می دهد .
انتخاب یک کانون به عنوان رئیس دوره‌ای اسکودا علاوه بر اینکه تاثیر زیادی در تصمیم‌گیری‌ها و فعالیت‌های اتحادیه دارد، می‌تواند فرصت مناسبی برای آن کانون باشد تا نقش خود را به عنوان یک عضو برجسته در جامعه وکالت ترسیم و ایفا نماید . با پیاده‌سازی این روش، علاوه بر رفع دغدغه های حاکمیتی می توانیم موجب استمرار فعالیت اسکودا و بهبود در عملکرد و همکاری بین کانون های وکلای دادگستری ایران و بالتبع تقویت نقش اتحادیه سراسری به عنوان نماینده کانون های وکلا در جامعه باشیم.
- پیشنهاد اصلاح موادی از اساسنامه:
ماده اول : اهداف ، اختیارات و وظایف اسکودا عبارت است از :
– تلاش برای حفظ و حراست از استقلال نهاد وکالت
– ايجاد هماهنگی و رويه واحد در اجراي وظايف كانونهاي وكلاي دادگستري.
– تدوين ، تنقيح و پيشنهاد اصلاح و تغيير قوانين وكالت و ساير قوانين با توجه به شرايط و مقتضيات زمان و ارائه آن به مراجع ذيصلاح.
– ايجاد هماهنگي بين كانونهاي عضو در ارتباط با قواي سه گانه .
– ارتقاء سطح دانش حقوقی وكلاي دادگستري و كارآموزان وكالت و كوشش در همگام ساختن جامعه وكالت با دست آوردهاي علمي و حقوقی روز .
– کوشش در جهت ایجاد و بهبود ساختار اداری واجرایی و آموزشی و مدیریتی یکسان در کانون ها با به کارگیری استانداردهای لازم
– انتشار نشریه و ايجاد پایگاه اطلاع رساني .
– برقراري ارتباط با سازمانهاي بين المللي وكلا و كانونهاي وكلاي دادگستري ساير كشورها ومجامع حقوقي بين المللي.
– برگزاری آزمون ورودی کارآموزی وکالت با تفویض نمایندگی از سوی کانون ها
ماده دوم : تعیین و ترکیب هیات رئیسه و بازرس اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران
1. رئیس:
– رئیس اتحادیه از میان کانون‌های وکلای دادگستری ایران به صورت دوره ای انتخاب می‌شود.
– انتخاب یک کانون به عنوان رئیس اتحادیه با استفاده از رأی‌گیری عمومی بین مدیران کانون‌ها و با توجه به معیارهای مقرر در آیین کار انجام می‌پذیرد.
– رئیس کانون منتخب، ریاست دوره ای اتحادیه را بر عهده دارد.
2. نایب رئیس‌ها:
– دو نایب رئیس بر اساس رأی هیات عمومی و با توجه به معیارهای مقرر در آیین کار از بین کانون های داوطلب انتخاب می‌شوند.
– نایب رئیس‌ها باید در کنار رئیس قابلیت پشتیبانی و جایگزینی در انجام امور را داشته باشند.
– روسای کانون های منتخب ، نایب رئیسی اتحادیه را بر عهده دارند .
3. بازرس:
– بازرس از میان اعضای اصلی و علی البدل هیات مدیره کانون‌های وکلای دادگستری ایران توسط هیات عمومی انتخاب می‌شود.
– بازرس باید دارای توانمندی لازم برای بررسی، نظارت و حفظ شفافیت در فعالیت‌های اتحادیه باشد.
ماده سوم : مدت خدمت هیات ريیسه :
- مدت خدمت هیات رئیسه یک سال است و محدودیتی جهت داوطلبی و انتخاب مجدد آنها از طرف هیات عمومی وجود ندارد.
- مدت خدمت بازرس دوسال است و حداکثر برای یک دوره دیگر می تواند کاندیدا و منتخب این سمت شود.
- معیارهای یک کانون اصلح جهت انتخاب در هیات رئیسه اسکودا :
1. تجربه و سابقه اجرایی مدیران کانون: : در این معیار، تجربه عملی و سابقه اجرایی مدیران کانون متقاضی مورد بررسی قرار می‌گیرد، همچنین، شایستگی‌های مدیریتی آنها در مدیریت امور کلان جامعه وکالت نیز می بایست ارزیابی شود.
2. تعداد اعضای کانون : تعداد وکلای عضو درهر کانون نیز یکی از معیارهای انتخاب است. تأثیرگذاری کانون به طور مستقیم با تعداد وکلا و فعالیت آنها در انجام امور صنفی مرتبط است.
3. فعالیت‌های پیشین : در این بخش، عملکرد و تأثیرگذاری هر کانون در انجام امور اجرایی ، به ویژه فعالیت‌های صنفی و اجتماعی ارزیابی می‌شود. این شامل برگزاری جلسات، کارگاه‌ها، معاضدت قضایی و پذیرش مسئولیت های اجتماعی آن کانون می‌شود.
4. تعهد به اهداف اتحادیه: در این معیار، میزان تعهد و انگیزه هر کانون به تحقق اهداف مشترک جامعه وکالت بررسی می‌شود. این شامل تعهد به اجرای حقوق صنفی وکلا و حفظ حقوق قانونی شهروندان است.
با استفاده از این معیارها، می‌توان به صورت کامل و جامع کانون متقاضی را بررسی و ارزیابی کرد تا بهترین گزینه را برای انتخاب کانون اصلح در هر یک از سمت های هیات رئیسه پیدا نمود. تعیین معیارهای واضح و شفاف برای انتخاب اعضای هیات رئیسه می‌تواند به جلوگیری از تعرفه های ضرر بخش و نیز تضمین انتخاب بهترین مدیران کانون ها برای فعالیت در سطح ملی کمک کند ؛ همچنین این تغییرات می‌تواند اسباب بهبود و توسعه اتحادیه را تقویت کرده و زمینه ارتقای کارایی و شفافیت در فعالیت‌های آن را فراهم آورد.
- جمع بندی :
برای پیاده‌سازی این طرح، لازم است در ابتدا نظرات کانون‌های وکلای دادگستری جمع‌آوری و مورد بررسی قرار گیرد تا با در نظر گرفتن ملاحظات آنها ، یک پیش‌نویس جامع تهیه و تنظیم گردد که شامل اصلاحات لازم و مطابق با مواد اساسنامه و آیین کار باشد. این پیش‌نویس بایستی با استفاده از تجارب بیست سال گذشته و با بازنگری در وظایف و اختیارات اتحادیه و اتخاذ یک رویکرد صرفا صنفی بر تقویت هر چه بیشتر همکاری و ارتباط بین کانون‌های وکلای دادگستری ایران تمرکز نموده و به آن کمک کند و نقش موثر اتحادیه سراسری را در جامعه حقوقی تقویت نماید و با اصلاح عملکرد خود ، زمینه‌بازدهی بیشتر و افزایش اعتماد عموم وکلای دادگستری به اتحادیه را فراهم آورد..
